14 nguyên tắc thành công

Đây là một quyển sách của Brian Tracy được dịch sang tiếng Việt. Ông là một trong những tác giả hàng đầu thế giới với những cuốn sách viết về bí quyết thành công trong cuộc sống kinh doanh. Tác phẩm 14 nguyên tắc thành công gồm 14 chương chính, trong đó chia sẻ những kiến thức bổ ích để việc kinh doanh dễ dàng thành công. Chúc các bạn gặt hái được nhiều bài học sau khi xem qua tác phẩm này:



Nguyên tắc 13: Biết ưu tiên làm những việc quan trọng

Năm 1970, trong cuốn sách The Unheavenly City (Thành phố không bình yên), Tiến sĩ Edward Banfield, chuyên gia xã hội học của trường đại học Harvard đã đưa ra nghiên cứu sâu sắc nhất về sự thành công. Mục đích của Banfield là tìm ra nguyên nhân tại sao nhiều người lại bị phụ thuộc về kinh tế trong cuộc sống. Thoạt đầu, ông vẫn nghĩ rằng câu trả lời cho vấn đề này nằm ở các yếu tố như hoàn cảnh gia đình, trình độ học vấn, trí thông minh, các mối quan hệ quan trọng hoặc các yếu tố cụ thể khác. Nhưng cuối cùng ông đã phát hiện ra lý do chính làm nên thành công của một người là một thái độ của người đó.

Banfield gọi thái độ này là “Nhận thức chiến lược.” Theo ông, những người thành công nhất và có khả năng cải thiện tình trạng tài chính của mình nhất là những người quyết định dựa trên các suy tính cho tương lai. Ông phát hiện ra rằng một người càng suy nghĩ nhiều cho tương lai càng có khả năng đạt được nhiều thành công trong sự nghiệp.

Ví dụ, một trong những nguyên nhân khiến ông bác sĩ gia đình của bạn trở thành một trong những người được kính trọng nhất nước Mỹ là vì ông ta đã học tập và làm việc vất vả trong suốt nhiều năm liền để có được giấy phép hành nghề. Sau khi học đại học, trải qua quá trình thực tập, huấn luyện, phải đến hơn 30 tuổi các bác sĩ mới có thể có thu nhập ổn định. Nhưng từ lúc đó trở đi, họ trở thành những người được tôn trọng và thành công nhất trong sự nghiệp tại Mỹ. Vì họ có tư tưởng chiến lược.

Nguyên tắc 14: Suy nghĩ tích cực

Có thể nói yếu tố ảnh hưởng lớn nhất đến thái độ và cá tính của bạn là những gì bạn tin tưởng và tự nhủ với chính mình. Điều quyết định cảm xúc, suy nghĩ và hành động của bạn trước một tình huống không phải là thực tế tình huống đó mà lại là phản ứng nội tâm của bạn với nó. Vì vậy, nếu bạn có thể kiểm soát những điều bạn tự nhủ với mình, những cuộc “nói chuyện nội tâm” thì bạn cũng sẽ kiểm soát được những vấn đề khác của cuộc sống.

Cuộc “nói chuyện nội tâm”, những từ bạn dùng để diễn tả sự việc đang xảy ra và diễn biến nội tâm của bạn trước sự việc đó sẽ quyết định tinh thần và cuộc sống tình cảm của bạn. Nếu bạn nhìn thấy những mặt tốt, mặt tích cực của sự việc hay con người, bạn sẽ có xu hướng tích cực và lạc quan. Chất lượng cuộc sống của bạn phụ thuộc vào cảm giác của bạn nên bạn phải cố gắng sử dụng các công cụ tâm lý để khiến bản thân bạn nghĩ về những điều bạn muốn, tránh nghĩ tới những điều bạn không muốn hoặc sợ hãi.

Nguyên tắc 12: Sức mạnh của quyền uy

Có thể hiểu khái quát rằng quyền uy là một tố chất riêng có của một nhà lãnh đạo. Một lãnh tụ có quyền uy là người có sức thu hút đặc biệt, có thể có được lòng trung thành đặc biệt và nhiệt huyết của công chúng. Tuy nhiên trong một số trường hợp, quyền uy cũng thể hiện sức thu hút của một người nào đó, và họ thể hiện nó đến mức độ nào. Bạn sẽ có quyền uy đối với những người kính trọng bạn, tôn trọng hay khâm phục bạn. Đó có thể là những thành viên trong gia đình bạn, bạn bè của bạn hay là những người đồng nghiệp. Bất kỳ lúc nào và ở bất cứ nơi đâu, nếu một người luôn cảm thấy mình chủ động trước người khác thì họ trở nên có quyền uy hay nói cách khác là có sức quyến rũ rồi.

Để giải thích rõ hơn về quyền uy, nhiều người cho rằng đó là do một cái gì đó toát ra từ một người. Có thể sức hấp dẫn đó khó định hình rõ ràng được, nhưng nó lại toát ra từ một người và ảnh hưởng đến những khác xung quanh, dù theo hướng tích cực hay tiêu cực đi chăng nữa. Trong những bức tranh tôn giáo, khi vẽ vầng hào quang trên đỉnh đầu các vị thần thánh, chính người họa sỹ muốn một tả đến thứ ánh sáng mà nhiều người cho rằng họ đã nhìn thấy trên đầu những người đó khi họ cầu nguyện hay nói chuyện.

Ngay bản thân bạn cũng có một sức hấp dẫn nào đó cho dù đôi lúc không phải ai cũng nhận ra được. Chính điều này tác động đến cách mà người khác đối xử lại với bạn như thế nào. Có rất nhiều cách và cũng nhiều lý do khiến bạn phải làm cho mình trở thành một người có sức quyến rũ hơn.

Nguyên tắc 11: Quản lý thời gian

Có lẽ vấn đề mà nhiều người hiện nay thường gặp phải là việc thiếu thốn thời gian. Hầu như ai cũng cảm thấy mình có quá nhiều việc phải làm và dường như chẳng có lúc nào để nghỉ ngơi thư giãn cả. Có nhiều người luôn cảm thấy mệt mỏi vì trăm công nghìn việc, và tệ hại là càng làm việc nhiều họ càng rơi vào cảm giác mệt mỏi này. Chính điều này khiến bạn dễ lâm vào tình trạng đối phó với mọi thứ xung quanh. Có nghĩa là thay vì quyết định rõ ràng muốn làm gì, bạn lại thường xuyên phản ứng lại một cách tự nhiên những gì diễn ra xung quanh mình. Và hiển nhiên là chẳng mấy chốc mà bạn sẽ mất đi khả năng tự chủ của mình. Bạn dễ rơi vào trạng thái cảm thấy cuộc sống đang điều khiển mình, chứ không phải là bản thân bạn đang sống cuộc sống của chính mình.

Để tránh điều này xảy ra, bạn phải thường xuyên nhìn lại bản thân, xem mình đang làm gì. Hãy suy nghĩ thật nghiêm túc bạn là ai và bạn đang đi về đâu. Bạn phải biết được những gì là thực sự quan trọng với bản thân, và liệu những gì bạn làm có đúng như thế hay không. Bạn phải quản lý tốt thời gian của mình, chứ không phải là một tên nô lệ của thời gian, của hàng trăm công việc và nhu cầu cần đến quỹ thời gian quý báu của bạn. Bạn phải biết cách sắp xếp mọi hoạt động thật hợp lý để đạt được cân bằng cuộc sống cho bản thân.

Nguyên tắc 10: Đối mặt với những biến động trong cuộc sống

Có lẽ phẩm chất đáng quý nhất giúp bạn đối mặt với những biến động trong cuộc sống là tính linh hoạt. Hãy tạo cho mình một tâm thế cởi mở và thích ứng với những thông tin và hoàn cảnh mới. Khi mọi chuyện không như ý muốn, thay vì buồn bực hay tức giận, hãy học cách nhìn thấy những cơ hội và ích lợi mà sự thay đổi mang lại.


Những người xuất chúng là những người giữ được bình tĩnh và sáng suốt trong những tình huống khó khăn không ngờ tới. Họ hít sâu, thư giãn và đánh giá tình huống một cách khách quan. Họ giữ bình tĩnh, tránh xúc động nhờ đặt ra câu hỏi và tìm kiếm thông tin khi mọi việc không xảy ra theo ý muốn.

Ví dụ như khi ai đó không giữ đúng cam kết, khi một hợp đồng bán hàng bị hủy bỏ hay ngừng trệ, họ giữ cho tinh thần minh mẫn và ổn định nhờ đặt các câu hỏi như “Thực sự vấn đề là gì?” Họ đối mặt với thay đổi nhờ tập trung tìm kiếm thông tin trước khi phản ứng. Họ phát triển khả năng tự trấn tĩnh và đặt những câu hỏi như “Tại sao vấn đề này lại xảy ra? Xảy ra như thế nào? Vấn đề này nghiêm trọng đến mức nào? Và bây giờ khi vấn đề đã xảy ra, ta có thể làm gì để cứu vãn tình hình?”

Nguyên tắc 9: Tận dụng từng phút giây

Trí tuệ là tài sản quý giá nhất của bạn. Vì thế, bạn phải không ngừng làm việc để tăng khả năng suy nghĩ của mình. Một trong những cách tốt nhất là biến những thời gian nhàn rỗi thành những cơ hội để bạn học tập thêm một chút gì đó. Hãy tranh thủ những phút giây đó. Nhưng cụ thể là bạn có thể làm gì?.

Biến thời gian đi lại thành thời gian học

Nếu chỉ làm một việc đơn giản là tận dụng thời gian đi lại của mình để học được thêm một chút gì đó, thì bạn đã trở thành một trong những người có học thức tốt ở thế hệ của mình. Có nhiều người từ nghèo khó trở nên giàu có đơn giản là nhờ họ đã nghe những chương trình giáo dục trên đường họ lái xe đi làm và về nhà.

Tham dự các cuộc hội thảo

Đây là một cách rất tốt để nâng cao vốn hiểu biết cá nhân, cũng như củng cố chuyên môn của bạn. Chính vì thế, bạn nên dành thời giờ để tham dự các cuộc hội thảo nếu có thể. Bạn sẽ tiết kiệm được 100 giờ khi đến những buổi hội thảo do các chuyên gia hay những người có trình độ chuyên môn trong lĩnh vực của họ, thay vì chỉ tự tìm đọc và nghiên cứu tài liệu. Không những mở rộng thêm vốn kiến thức, mà bạn còn có thể học hỏi thêm được những ý tưởng, kỹ thuật cũng như biết được phương pháp nghiên cứu mới. Chính những điều này mới là đáng quý, bởi có thể bạn mất hàng giờ, hàng ngày, và thậm chí hàng tháng làm việc chăm chỉ và tập trung nghiên cứu mới khám phá ra được.

Nguyên tắc 8: Là nhà lãnh đạo thực thụ

Người ta thường nói hiệu quả của việc lãnh đạo không nằm ở chỗ bạn làm gì, mà ở chỗ bạn là người thế nào. Thật ra điều này chỉ đúng một phần. Trong hoạt động lãnh đạo, việc bạn là ai rất quan trọng, và hiệu quả lãnh đạo cũng không thể tách rời với những gì bạn làm.


Điểm khởi đầu để trở thành người lãnh đạo có năng lực là bạn phải coi bản thân mình như một hình mẫu, một tấm gương, là người đề ra các chuẩn mực cho nhân viên tuân theo. Một trong những đức tính quan trọng nhất của người lãnh đạo là phải đặt ra những tiêu chuẩn cao về tính trách nhiệm trong lối ứng xử của bản thân. Có thể nói, bạn cần lãnh đạo nhân viên bằng việc làm gương, như thể có ai đó đang đi theo bạn, bí mật ghi chép và quan sát từng hành động của bạn để làm theo. Bạn sẽ dễ dàng trở thành người lãnh đạo nhờ thể hiện những tố chất lãnh đạo hơn là bắt ép nhân viên làm theo những mệnh lệnh của bạn. Thay vì cố gắng khiến người khác hành động theo yêu cầu của bạn, hãy tập trung tạo nên phong cách sống khiến người khác phải ngưỡng mộ và muốn noi gương bạn dù bạn không nói lời nào.

Trong kinh doanh, có rất nhiều loại quyền lực. Hai trong số đó là quyền lực nhân cách và quyền lực địa vị.

Nguyên tắc 7: Tạo năng lượng cho bản thân

Bạn có thể có vô số mục tiêu lớn nhỏ khác nhau trong suốt cuộc đời mình. Tuy nhiên, hầu như mọi việc mà bạn làm đều hướng tới việc nâng cao chất lượng cuộc sống của bản thân. Có bốn loại mục tiêu:

Loại mục tiêu đầu tiên là mong muốn có những mối quan hệ tốt đẹp. Bạn muốn yêu và được người khác yêu. Bạn muốn có một cuộc sống gia đình hạnh phúc và hòa hợp. Bạn muốn quan hệ tốt với những người xung quanh. Bạn hy vọng rằng khi mình tôn trọng ai thì người đó cũng tôn trọng lại bạn như vậy. Việc bạn tham gia vào những công việc xã hội và cộng đồng cũng bắt nguồn từ mong muốn có những mối quan hệ tốt đẹp với người khác và đóng góp cho xã hội mà bạn đang sống.


Loại mục tiêu thứ hai là mơ ước có được một công việc thú vị. Có phải vì bạn muốn có một cuộc sống đầy đủ? Điều đó là hiển nhiên. Nhưng hơn thế nữa, bạn còn muốn thật sự yêu thích, say mê công việc, nghề nghiệp mà mình theo đuổi.

Nguyên tắc 6: Xây dựng hình ảnh bản thân

Bạn có bao giờ để ý rằng một số người được thăng chức và nhận lương cao hơn đồng nghiệp của họ, mặc dù rõ ràng họ không giỏi giang và có năng lực hơn những người kia?. Tại sao một số người có vẻ phải làm việc vất vả hơn, với thời gian dài hơn lại không được thăng chức và không được nhận những bổng lộc kèm theo?. Thực tế là để thành công, điều quan trọng không chỉ là bạn giỏi trong công việc của mình, mà cái chính là người khác phải biết bạn giỏi. Con người là sinh vật biết nhận thức. Điều khiến họ suy nghĩ và hành động không phải những gì họ nhìn thấy, mà là những gì họ nghĩ là họ nhìn thấy.


Thật may mắn là bạn có thể làm rất nhiều điều để người khác biết đến bạn và nhờ đó tiến nhanh hơn trong nghề nghiệp của mình.

Hãy bắt đầu từ việc phát triển năng lực. Hãy xác định mảng nào trong công việc của bạn quan trọng nhất đối với công ty để tập trung làm tốt mảng đó. Bạn phải được đánh giá là có năng lực trong công việc mình làm, vì tương lai của bạn phụ thuộc vào điều đó. Chỉ sự đánh giá đó thôi cũng khiến bạn nhanh được mọi người chú ý hơn rồi. Khi đó, bạn sẽ có cơ hội lớn để nhận thêm trách nhiệm, có thu nhập và vị trí cao hơn. Khả năng trong công việc phải là nền tảng trong chiến lược tạo hình ảnh của bạn nhằm thăng tiến nhanh.

Nguyên tắc 5: Người bán hàng thành công

Từ khi bạn thức dậy cho đến khi bạn đi ngủ, bạn luôn phải thương lượng, giao tiếp, thuyết phục và tác động đến người khác, cố gắng làm cho họ đồng ý hợp tác với bạn để hoàn thành những việc bạn muốn. Vậy nên mấu chốt ở đây không phải là bạn có thật sự làm nghề bán hàng hay không, mà là bạn có thông thạo các kỹ năng bán hàng không.


Tất cả những nhà quản trị hàng đầu đều là những người bán hàng tài ba. Và tất cả các nhân viên giỏi đều sử dụng các kỹ năng bán hàng để thuyết phục đồng nghiệp và cấp trên ủng hộ hay hợp tác với họ trong công việc. Nói chung, những người tỏ ra hiệu quả trong những lĩnh vực của cuộc sống mà đòi hỏi sự tham gia của người khác đều là những người bán hàng giỏi.

Đáng tiếc là trong thời gian qua, nghề bán hàng lại chịu một tiếng xấu. Rất nhiều người, thậm chí cả những người trong lĩnh vực này, cảm thấy bán hàng là một công việc tầm thường và không muốn thực hiện. Gần như không có trường đại học nào có một khoa gọi là “khoa bán hàng”, trong khi trên thế giới có hàng trăm triệu người sống bằng nghề bán hàng.

Nguyên tắc 4: Trao quyền cho người khác

Khi bạn biết cách trao quyền cho người khác, thúc đẩy và tạo cảm hứng cho họ, họ sẽ muốn làm việc với bạn để giúp đỡ bạn đạt được những mục tiêu trong công việc của mình. Khả năng thu hút kiến thức, nhiệt huyết và năng lực của họ sẽ tạo sức mạnh cho bạn, làm đòn bẩy cho bạn, nhờ đó bạn hoàn thành được khối lượng công việc lớn hơn và trong thời gian ngắn hơn so với những người khác. Trao quyền nghĩa là “đưa quyền lực vào tay ai đó”, đồng thời có nghĩa là “thu hút sức lực và nhiệt huyết” từ họ. Vì vậy, bước đầu tiên trong việc trao quyền cho người khác là hạn chế làm những việc có thể tước quyền lực hoặc giảm bớt sức lực và nhiệt huyết của người khác đối với những việc họ làm.


Thông thường, có ba nhóm người bạn muốn và cần phải trao quyền. Trước hết, đó là những người gần gũi nhất với bạn: gia đình, bạn bè, vợ hoặc chồng và con cái bạn. Thứ hai là các mối quan hệ công việc như nhân viên, đồng nghiệp, người có vị trí tương đương, và có thể là cả cấp trên của bạn nữa. Thứ ba là những người bạn gặp gỡ trong cuộc sống hàng ngày như khách hàng, nhà cung ứng, ngân hàng, những người bạn gặp gỡ tại cửa hàng, nhà ăn, trên máy bay, trong khách sạn và những nơi khác.

Đối với những người thuộc nhóm đầu tiên, bạn có rất nhiều cách đơn giản bạn có thể làm hàng ngày để trao quyền cho họ và làm cho họ thấy thỏa mãn với chính bản thân họ.

Nguyên tắc 3: Nuôi dưỡng lòng tự trọng

Tất cả những gì bạn làm, bạn nói hay suy nghĩ đều ảnh hưởng đến lòng tự trọng của bạn. Chính vì thế, việc của bạn là phải luôn nuôi dưỡng lòng tự trọng. Có lẽ định nghĩa chính xác nhất về lòng tự trọng là “Mức độ mà bạn tôn trọng và tự đánh giá chính mình như một người có tầm quan trọng và hữu ích”. Những người có lòng tự trọng cao thường cảm thấy tự hào về bản thân mình cũng như cuộc sống của họ. Mức độ tự trọng của bạn như thế nào cũng phản ánh tinh thần, trạng thái của bạn. Đó chính là thước đo sự quả cảm, tính kiên cường của bạn và việc bạn sẽ đối phó như thế nào trước những biến cố không thể tránh khỏi trong cuộc sống. Lòng tự trọng còn cho thấy bạn đạt được trạng thái bình yên đến đâu, cũng như bạn cảm thấy hài lòng với chính mình như thế nào.


Tôi đã phát triển một công thức đơn giản chứa đựng tất cả những nhân tố cơ bản để xây dựng lòng tự trọng. Công thức này gồm có sáu yếu tố cơ bản. Đó là: các chỉ tiêu, các tiêu chuẩn, những kinh nghiệm thành công, sự so sánh với người khác, sự chứng nhận, và các phần thưởng. Chúng ta hãy xem xét từng yếu tố một.

Việc bạn yêu thích và tôn trọng bản thân đến đâu luôn chịu ảnh hưởng trực tiếp từ những mục tiêu của bạn. Chính việc bạn đặt ra những mục tiêu cao và đầy thử thách cho chính mình và lập các kế hoạch hành động chi tiết trên giấy để thực hiện các mục tiêu đó sẽ thật sự làm cho lòng tự trọng của bạn tăng lên. Và điều này sẽ khiến bạn cảm thấy hài lòng hơn về bản thân.

Nguyên tắc 2: Hành xử với lòng tự trọng

Tự trọng là một giá trị, giống như sự kiên định, lòng can đảm và sự cần cù. Hơn thế, tự trọng còn là giá trị đảm bảo cho tất cả các giá trị khác. Bạn trở thành người tốt đến mức nào còn tuỳ thuộc vào mức độ bạn sống nhất quán với những giá trị mà bạn theo đuổi. Tự trọng là cơ sở của nhân cách. Và phát triển nhân cách là một trong những công việc quan trọng nhất bạn có thể thực hiện. Xây dựng nhân cách nghĩa tự quy định mình phải làm ngày càng nhiều những điều mà một người trung thực sẽ làm dù trong bất cứ hoàn cảnh nào. Trước khi có thể trung thực với người khác, trước hết bạn phải trung thực với chính mình, thành thật với chính mình. Có lẽ nguyên tắc sống quan trọng mà bạn cần nắm vững là cuộc sống của bạn chỉ trở nên tốt đẹp hơn, khi chính bạn trở nên tốt đẹp hơn.


Hãy tự hỏi mình: 5 giá trị nào là quan trọng nhất đối với bạn? Câu trả lời sẽ tiết lộ rất nhiều về con người bạn. Bạn sẽ sống vì điều gì, hi sinh vì điều gì, chịu đựng vì điều gì và thậm chí chết vì điều gì? Bạn sẵn sàng đứng lên đấu tranh vì điều gì, hay sẽ không đấu tranh điều gì? Bạn coi trọng giá trị nào nhất? Hãy suy nghĩ cẩn thận và thấu đáo về cầu hỏi này và nếu có thể, hãy viết ra câu trả lời của bạn.

Nguyên tắc 1 - Một cuộc sống cân bằng

Theo nhà tâm lý học Sidney Jourard, 85% hạnh phúc trong cuộc sống bắt nguồn từ những mối quan hệ cá nhân. Sự giao lưu và thời gian bạn dành cho những người bạn quan tâm là cội rễ của niềm vui, cảm giác hứng thú và thoả mãn mà bạn có được hàng ngày. 15% còn lại của hạnh phúc là kết quả của những thành tích mà bạn đạt được. Tiếc rằng nhiều người đã không nhận thức được điều đó. Họ xem nhẹ những mối quan hệ của mình, nguồn gốc chính của hạnh phúc, để cố gắng đạt được nhiều thành tựu hơn nữa trong nghề nghiệp. Tuy nhiên, sự nghiệp của một người, cho dù là ở đỉnh cao, cũng chỉ có thể là một cái cớ nhỏ tạm thời của niềm hạnh phúc sâu xa và sự toại nguyện mà con người mong muốn.

Không có câu trả lời hoàn hảo cho câu hỏi: “Làm thế nào để cân bằng cuộc sống của chúng ta?”, nhưng có một vài ý tưởng có thể giúp bạn làm được nhiều hơn nữa trong những lĩnh vực quan trọng đối với bạn. Những ý tưởng này thường đòi hỏi sự thay đổi và sự cách tân trong lối tư duy, cũng như cách bạn sử dụng thời gian của mình, tuy nhiên điều đó là hoàn toàn xứng đáng. Bạn sẽ nhận ra rằng, thông qua việc tái tổ chức cuộc sống theo những cách khác nhau, bạn có thể tạo ra một cuộc sống với chất lượng cao nhất và ngày càng được thoả mãn. Và đây chính là “ngôi sao dẫn đường” của bạn.